Visie

Ecosysteemdenken in de praktijk

Stad en platteland worden gevormd en veranderd door een complex aan ecologische, sociale en culturele factoren. Als we dit complexe systeem leren begrijpen kunnen we er naar handelen. Met doelgerichte keuzes, acties en ingrepen kunnen we vastgeroeste problematieken in beweging krijgen en nieuwe mogelijkheden scheppen. Zo ontstaat ruimte om de leefomgeving duurzamer, mooier en meer inclusief te maken.
Mijn werk bestaat enerzijds uit het ontwikkelen van inzicht in het systeem dat onze leefomgeving vormt en anderzijds in het vriendelijk duwen en trekken aan dat systeem in verschillende vormen, vaak samen met anderen. Of het nu een ontwerp is of het organiseren van een evenement; zelfstandig onderzoek of het opzetten van een leerprogramma; een subsidieaanvraag of het planten van een boom; doel is het verkennen en testen van mogelijke paden naar een duurzame toekomst. Ik noem dit ecosysteemdenken in de praktijk.

Geworteld in de Aarde

Wat duurzaam is, is tot op zekere hoogte gebonden aan het moment en de plek waar je deze vraag stelt, en de mensen die daar en op dat moment leven. Maar het fundament voor dit tijd- en plaatsgebonden begrip van duurzaamheid wordt gevormd door kennis over hoe onze aarde functioneert, hoe het natuurlijke systeem – dat over miljoenen jaren is geëvolueerd – de voorwaarden voor ons bestaan waarborgt op de ‘derde rots vanaf de zon’. Als mens zijn we deel van dit ecosysteem. Van de onmisbare bacteriën in ons lichaam tot het samenspel tussen geologische en ecologische processen dat de lucht die we inademen produceert : we zijn onlosmakelijk verbonden met het leven op aarde. Maar hoe geef je hier praktische invulling aan?

Natuur en cultuur

Gefascineerd door de intelligentie van dit Aardse ecosysteem, zoek ik naar mogelijkheden om een leefomgeving vorm te geven die deze intelligentie weerspiegelt en zich eigen maakt. Bijvoorbeeld door intelligente natuurlijke systemen te (her)introduceren, maar ook door na te denken over nieuwe manieren om stromen van water, voedsel en energie te organiseren. Slimme technologie is daarbij een middel, geen doel op zich. Vanuit dit ‘ecosysteemperspectief’ staat cultuur niet tegenover natuur, maar weerspiegelt zij de manier waarop de mens haar omgeving begrijpt, en haar zin geeft; een wereldbeeld dat in gedachten, gevoelens en in handelingen vorm krijgt. Wat we mooi vinden (esthetiek) kan daarbij niet los worden gezien van wat we belangrijk, waardevol en juist vinden (ethiek).